Nowotwór. Skąd wiesz, że go nie masz?

Polska znajduje się w czołówce Europy, jeśli chodzi o zachorowalność na nowotwory. Są one jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów Polaków.

W 2014 r. po raz pierwszy nowotwory wykryto u ponad 14 mln osób na świecie, co stanowiło o ponad 4 mln więcej niż w 2000 r., gdy po raz pierwszy wykryto 10 mln zachorowań na nowotwory.

World Cancer Report prognozuje, że w 2025 r. liczba zachorowań na nowotwory wzrośnie z 14,1 mln do 19,3 mln rocznie, w 2030 – do 22 mln, a w 2035 – aż do 24 mln. Liczba rocznych zgonów na świecie przekroczyła już 8,2 mln.

Liczba zachorowań na choroby nowotworowe zwiększa się również w Polsce. Według Krajowego Rejestru Nowotworów liczba zachorowań na nowotwory złośliwe w Polsce w ciągu ostatnich trzech dekad wzrosła ponad dwukrotnie, osiągając w 2010 r. ponad 140 tys. przypadków. Obecnie roczna liczba zachorowań w naszym kraju przekroczyła 160 tys.

Źródło: Codzienny Serwis Informacyjny PAP

Zbadaj się, jeśli masz predyspozycje genetyczne

W przypadku wielu nowotworów ryzyko zachorowania zwiększają określone predyspozycje genetyczne. Ich wczesne ustalenie pozwala na odpowiednią profilaktykę i szybsze wykrycie ewentualnej choroby, a dzięki temu — skuteczniejsze leczenie.

Zwiększone ryzyko zachorowania z powodu predyspozycji genetycznych dotyczy jednak nie wszystkich nowotworów.
— Niektóre są uwarunkowane tylko i wyłącznie środowiskowo — mówi  lek. med. Anna Plucik-Mrożek, specjalista chorób wewnętrznych. —  Przykładem jest rak płuca. Ale są też takie, w przypadku których predyspozycje genetyczne odgrywają rolę. Nie znaczy to, że jeśli je mamy (jest to zawsze pakiet genów, nigdy jeden gen), musimy zachorować na nowotwór, jednak to ryzyko jest większe.

Ustalenie zawczasu predyspozycji genetycznych do zachorowania na nowotwór nie oznacza oczywiście, że na pewno uda nam się go uniknąć, ale zwiększa na to szanse.

Po pierwsze pozwala bowiem na zastosowanie profilaktyki, np. zmianę sposobu odżywiania czy stylu życia. Po drugie umożliwia wczesne wykrycie ewentualnej choroby dzięki przeprowadzaniu częstszych badań. Nowotwór zdiagnozowany w początkowej fazie rozwoju jest zaś prawie zawsze wyleczalny.

Aby ustalić, czy mamy predyspozycje genetyczne do zachorowania na jakiś nowotwór, powinniśmy wykonać odpowiednie badanie. Warto zdecydować się na nie już w młodym wieku, ponieważ na choroby nowotworowe uwarunkowane genetycznie zapadają głównie osoby między 30. a 40. rokiem życia. Badanie to sprowadza się zwykle do pobrania krwi. Otrzymany materiał genetyczny jest następnie poddawany dokładnej analizie i po jej zakończeniu pacjent dowiaduje się o wyniku.